Dit artikel kan affiliate linkjes bevatten. Dit betekent dat wij een kleine bijdrage kunnen ontvangen voor boeken die je koopt via de links die we delen in dit artikel, zonder dat dit van invloed is op jou als lezer.
Alleen op de Wereld is een beroemde Franse jeugdklassieker. Het boek doet denken aan een jongere versie van Les Miserables, het heeft hetzelfde gevoel tijdens het lezen. De reis van hoofdpersoon Rémi doorkruist Frankrijk en dus vinden wij van Literaire Reizen het interessant om zijn voetsporen te volgen en te zien waar zijn reis hem heen brengt.
In een eerder artikel hebben we al gezien dat Alleen op de Wereld is ontstaan als reisverhaal voor Franse kinderen, en hebben we de plaatsen in het eerste deel van het verhaal onderzocht. Vandaag gaan we kijken naar de plaatsen in deel twee, en kijken we naar de nieuwe Nederlandse vertaling van Tiny Fisscher met illustraties van Charlotte Dematons. Lees dus vooral ook het eerste deel van Remi's Reis in Alleen op de Wereld.
De plaatsen in Alleen op de Wereld, deel 2
Het tweede deel van Alleen op de Wereld start de reis van Rémi weer in Parijs, maar eerst bezoekt hij de gevangenis van Clichy, net buiten Parijs. Rémi vervolgt zijn route dit keer samen met Mattia, die hij in Parijs heeft leren kennen. Ze gaan richting Varses en de eerste stop op hun weg is Montargis. Montargis is geen grote stad, maar er komen wel drie rivieren samen. Verder is er niet veel te zien.Hun avontuur vervolgt zich in het mijnwerkersstadje Varses. Dit is het enige stadje dat we tegenwoordig niet meer terug kunnen vinden op de kaart, wat jammer is, omdat een belangrijk deel van Alleen op de Wereld zich hier afspeelt waarin kritiek wordt gegeven op het leven van de mijnwerkers. De ramp die zich voltrekt in dit deel van het boek, is mogelijk gebaseerd op een mijnramp die heeft plaatsgevonden in de tijd dat Malot het boek schreef, maar niets in een stad dat Varses heet.
Rémi en Mattia verlaten na enkele hoofdstukken Varses en vervolgen hun reis naar Chavanon, terug naar de stad waar het verhaal begon. Ze gaan eerst naar Clermont-Ferrand. Deze stad is de hoofdstad van het voormalige Auvergne. Het is een grote stad met een mooie gotische kerk. Op weg naar Mende komen ze langs het kalksteenplateau van Méjean: "Het meest ellendige en verlaten stuk land dat je je kon voorstellen" (Malot, 226). Zoek op de kaart naar Causse Méjan. Het is een grote vlakte, maar wel een stuk natuur waar wij van houden! We zijn het dan ook niet eens met Rémi's beschrijving, maar wie weet zag het er in zijn tijd heel anders uit... De volgende grote stad op de weg van Remi is Mende waar ze op zoek gaan naar een muziekleraar.
Na Mende komen ze door Lozère en de Auvergne op weg naar de kuuroorden in La Bourboule en Le Mont-Dore. Rémi beschrijft de eerste twee plaatsen als arme plekken waar ze geen geld kunnen ophalen. Lozère is een departement in Frankrijk waar Mende ook in ligt. De Auvergne kennen velen wel, of hebben er althans van gehoord. Het is een culturele regio in het midden van Frankrijk. Het is een prachtig gebied waar veel mensen gaan wintersporten. De kuuroorden waar Rémi's reis hem naartoe brengt, zijn volgens hem plekken waar veel rijke mensen wonen en lukt het ze om geld te verdienen voor hun optredens. La Bourboule is een kleine gemeente waar nog geen 2000 mensen wonen. Wel heeft het prachtige natuur en een klein pretpark tegenwoordig. Le Mont-Dore is ook een kleine gemeente, die bekend is vanwege haar warmwaterbronnen. Ook dit plaatsje heeft prachtige natuur en is een populaire locatie voor wintersport.
Alleen op de Wereld gaat vervolgens verder naar waar we eerder geweest zijn. Via Ussel komen Rémi en Mattia weer terug in Chavanon waar ons avontuur begon. Maar daar eindigt het niet!
De jongens gaan weer op weg richting Parijs, maar ze maken een aantal tussenstoppen om oude vrienden te bezoeken. De eerste stop is Dreuzy. Hier wordt niet veel over gezegd, en er is ook niet veel over deze plaats te vinden. Het bestaat wel, maar het is een bijzonder kleine plaats.
Na Dreuzy vervolgt de reis van Remi zich opnieuw naar Parijs, waar ze wat schokkende ontdekkingen doen. Ze blijven dan ook niet lang, maar besluiten dat ze de landgrenzen van Frankrijk over moeten steken, op weg naar Engeland!
Alleen op de Wereld in Engeland
Ze gaan naar Boulogne waar Mattia, die nog nooit de zee heeft gezien, niet zo onder de indruk is van de zee als Rémi hem heeft laten hopen. "Dit is niet de heerlijke blauwe watervlakte die jij in het zuiden van Frankrijk gezien moet hebben", (Malot, 276) zegt Mattia hem. En daar heeft hij gelijk in. Boulogne ligt aan het nauw van Calais en niet aan de middellandse zee waar Rémi zo van onder de indruk was. Desalniettemin is het een mooie stad die veel bezoekers trekt. Rémi en Mattia blijven echter niet hangen, maar nemen vanuit Boulogne de boot naar Londen.
In Londen vinden ze wat ze zoeken, maar helaas valt het toch allemaal tegen en het verhaal krijgt een spannende wending. De jongens vluchtten het land uit en nemen bij Dover weer de boot terug naar het vasteland. Bij het havenplaatsje Insigny stappen ze van de boot en zijn ze weer terug in Frankrijk. Dover is nog steeds de plaats waar je aankomt als je vanuit Engeland de boot neemt. Net zoals Rémi en Mattia blijven weinig mensen in deze plaats hangen en is het simpelweg de plek waar de reizigers Engeland binnenkomen. En dat is jammer, want Dover heeft ook zeker wel het een en ander te bieden, zoals een mooi kasteel en indrukwekkende krijtrotsen.
Alleen op de Wereld - Weer terug in Frankrijk
Alleen op de Wereld gaat weer verder in Frankrijk. Rémi en Mattia stappen van de boot in Insigny, als is dat geografisch gezien niet heel logisch. Vanuit Dover ben je namelijk veel eerder in Duinkerke of Calais, omdat Insigny een stuk zuidelijker ligt...
De jongens volgen hun route langs de rivier de Marne tot ze in Charenton aankomen waar ze goed nieuws krijgen. Charenton is een kleine gemeente waar eigenlijk niet veel te zien is, behalve dat de Marne en de Seine zich kruisen. Dat is dan ook de rivier die de jongens vanaf nu gaan volgen. Ze komen in Auxerre en volgen vanaf daar het kanaal van de Nivernais, die tot hun vreugde een stuk rechter loopt, zoals kanalen nu eenmaal doen. De jongens hebben haast en blijven dus niet in de steden hangen, maar Auxerre is best een mooie stad om te verblijven, met middeleeuwse stadsmuren en andere bezienswaardigheden die veel toeristen trekken.
Ze vervolgen hun route door het volgen van de rivier de Yonne en komen opnieuw aan in Dreuzy, vanaf waar ze de Rhône volgen richting Zwitserland, tot ze in Seyssel aankomen: "de stad die door de rivier in tweeën wordt gesplitst" (Malot, 308). Seyssel is een kleine gemeente in de buurt van de grens met Zwitserland. Het is de plaats waar Rémi en Mattia eindelijk vinden wat ze zoeken, of toch...
Alleen op de Wereld in Zwitserland
Helaas, de reis van de jongens zit er nog niet op, want Alleen op de Wereld gaat verder door Zwitserland. Vanuit Seyssel gaan de jongens te voet richting het Meer van Genève.
"Het schitterende uitzicht over het meer van Genève benam hun de adem, en de talrijke villa's rondom het meer en op de bosrijke hellingen waren een lust voor het oog."(Malot, 310)
Het meer van Genève is inderdaad prachtig en indrukwekkend. Naast de villa's die beschreven worden, vind je hier ook stranden, luxe winkels en spa's. De jongens zijn bij het meer in het stadje Vevey. Het is een mooie stad, maar het meer van Genève is toch wel echt de highlight. Voor Rémi en Mattia is de highlight dat ze in Vevey eindelijk vinden wat ze zoeken en dat ze nooit meer alleen op de wereld zullen zijn.
De reis van Charlotte Dematons en Alleen op de wereld
Alleen op de Wereld is niet alleen een spannend verhaal, het is door ook een zeer uitgebreid reisverhaal dat niet alleen heel Frankrijk doorkruist, maar zelfs ook Engeland en Zwitserland aandoet. En niet alleen wij van Literaire Reizen zijn onder de indruk van deze mooie reis, ook illustrator Charlotte Dematons was geïnspireerd door Rémi.
In 2016 verscheen een prachtige nieuwe Nederlandse vertaling van Alleen op de Wereld, met de tekst vertaald door Tiny Fisscher. Charlotte Dematons, die we kennen van prachtige jeugdboeken zoals Nederland en Alfabet, maakte de illustraties. Dematons is Nederlands maar is opgegroeid in Frankrijk en leerde het boek als kind al kennen. Toen haar gevraagd werd de illustraties te maken voor deze nieuwe vertaling, kocht ze het boek en viel het haar op hoe gedetailleerd het landschap beschreven werd door Hector Malot. Ze kreeg het idee om de voetsporen van Rémi te volgen om zo de perfecte illustraties te maken die, naar ons idee, dit boek helemaal afmaken.