Wist je dat we in Nederland ook sagen hebben? Sagen worden vaak door de war gehaald met mythen en legendes en in dit artikel willen we antwoord geven op de vraag: wat is het verschil tussen mythen, sagen en legenden? Vervolgens kijken we naar de Nederlandse literatuur en cultuur om te zien welke soort verhalen in onze eigen cultuur het meest voorkomen.
Wat is een mythe?
Mythen zijn oude verhalen die vaak betrekking hebben op de godsdienst of ontstaansgeschiedenis van een cultuur. De verhalen gaan vaak over goden en bovennatuurlijke wezens. Vaak zijn het symbolische verhalen zonder duidelijke plaats- of tijdsbeschrijving, behalve dat ze zich meestal afspelen voorafgaand aan de menselijke geschiedenis. Duidelijke voorbeelden van mythen zijn de Griekse mythen zoals de verhalen over Zeus en Hera, de Noorse mythen over Thor en Loki en Egyptische mythen over Osiris en Isis.
Wat is een legende?
Een legende is een verhaal dat zijn oorsprong vindt in historische gebeurtenissen, of historische personen, maar waar in de loop van de tijd steeds meer fantastische elementen aan toegevoegd zijn. Denk maar aan de legendes over koning Arthur of Robin Hood. Ze worden verteld als waargebeurde verhalen, en worden vaak gebruikt om een les te onderwijzen. Vaak hebben legendes wel vage tijd- en plaatsbepalingen.
Wat is een sage?
Sagen zijn het meest geworteld in een bepaalde plaats en tijd. Het gaat meestal om een lokaal volksverhaal. Ze bevatten een kern van waarheid, maar zijn ook aangedikt met fantasierijke elementen. Sagen zijn wel een stuk minder symbolisch dan mythen of legenden, en vertellen vaak het verhaal van een bepaald persoon of bepaalde plaats. Overigens is een sage niet hetzelfde als een saga. Een saga is namelijk specifiek Scandinavisch en en verwijst naar lange, verhalende gedichten. Lees hier meer over Noorse saga's.
Wat is het verschil tussen mythen, sagen en legendes?
De verschillen tussen mythen, legendes en sagen ligt dus vooral in de historische context, het doel en de bovennatuurlijke elementen. Legendes en sagen hebben vaak een historische kern terwijl mythen meer symbolische verhalen zijn uit een ver verleden. Sagen en legendes zijn meer gericht op menselijke ervaringen. Wat betreft het doel van de verhalen, gaan mythen vaak over de ontstaansgeschiedenis of godsdienst, hebben legendes vaak een morele boodschap en zijn ze gebaseerd op een historisch figuur of gebeurtenis, terwijl sagen geschiedenis combineren met lokale folklore en overdrijving.
Nederlandse sagen, mythen en legendes
In de Nederlandse cultuur hebben we vooral sagen. Deze sagen zijn vaak verbonden aan een bepaalde plaats en historische gebeurtenis. De meest bekende Nederlandse sagen zijn het verhaal van het Vrouwtje van Stavoren, de Vliegende Hollander en de legende van de bokkenrijders. Er zijn wat minder Nederlandse legendes, maar ze zijn er wel, zoals de legende van Sint Willibrord of Sint Brandaan. Opvallend is dat de Nederlandse legendes vaak een link hebben met het Christendom. Nederlandse mythen zijn er niet echt. Er zijn wel verhalen over mythische wezens die als mythe beschouwd zouden kunnen worden, zoals de zeemeermin van Edam, maar deze verhalen vertonen meer kenmerken van sagen en vallen dus eerder in deze categorie. In dit artikel hebben we het verschil tussen legendes, sagen en mythen uitgelegd en gekeken naar dit type verhalen binnen de Nederlandse cultuur. Wil je meer lezen over Nederlandse literatuur, lees dan ook ons artikel over Nederlandse boeken of leer meer over wat literatuur precies inhoudt in ons artikel: wat is literatuur?
Σχόλια